De milieuvriendelijke keuken begint natuurlijk met biologisch eten, maar daar houdt het niet op. In een gezonde keuken is het ook belangrijk om het voedsel op een energiezuinige manier te bereiden, milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen te gebruiken, apparatuur gemaakt van duurzame materialen te hebben en geen giftige chemicaliën te gebruiken. Gelukkig is het maken van de juiste keuzes voor je gezondheid ook goed voor de portemonnee en het milieu. Met de volgende 10 eenvoudige tips kun je lekkere maaltijden bereiden in je eigen keuken die niet/minder schadelijk zijn voor het milieu.
- Koop spullen die niet breken
Kies bewust voor kookgerei en keukenspullen die de tand des tijds kunnen doorstaan. Een goedkope pan met een anti-aanbaklaag zal snel kapot kunnen gaan. Deze pannen hebben vaak een korte levensduur. Ga daarvoor in de plaats voor roestvrijstalen of gietijzeren pannen. Het is een investering, maar de pannen kunnen generaties lang meegaan. Kies ook voor stevig kookgerei in plaats van voor het goedkope. Messen van hoge kwaliteit kun je met de hand slijpen. Ook kun je goede handdoeken gebruiken en wasbare vaatdoeken van hoge kwaliteit.
Hou hierbij in je achterhoofd dat je voorkeur sterk is beïnvloed door onze consumptiemaatschappij. We willen altijd maar nieuwe dingen kopen en zijn onze eigen kritische mening hierin verloren. Probeer niet te makkelijk mee te gaan met het ‘gewone’, maar kijk kritisch of hetgeen wat je gewend bent wel zo gewoon is. Goede voorbeelden hiervan zijn: keukenpapier, niet-wasbare vaatdoeken en plastic verpakken van voedsel. Ook zijn we geneigd om sneller iets nieuws te kopen in plaats van het oude te herstellen of repareren.
Wanneer je een nieuw product nodig hebt die een andere functie heeft dan je bestaande apparaten, kies er dan eens voor om het tweedehands te kopen. Zo geef je een afgedankt product een nieuw leven.
- Kies voor elektrisch in plaats van voor gas
Een groot deel van de elektriciteit in Nederland wordt nog steeds opgewerkt door kolencentrales. Daarnaast zijn veel Nederlandse huishoudens afhankelijk van gas, terwijl de gaskraan langzaam wordt dichtgedraaid. Gas is een niet-hernieuwbare energiebron. Gas komt uit de aarde en de aarde en de gasbel is eens op. Het verbranden van gas is niet erg milieuvriendelijk. Het belangrijkste argument is momenteel echter dat het winnen van gas in Nederland grote gevolgen heeft voor de bewoners uit de omgeving.
Overweeg daarom nu al om over te stappen op elektrisch koken in plaats van op gas. Wanneer je een nieuwe keuken gaan installeren of je huidige gasfornuis kapot is, koop dan een elektrisch fornuis. Het is even wennen om te koken op elektrisch, maar daarna doet het niet onder voor koken op gas. Bovendien bespaar je zo geld op de energierekening, want elektra is goedkoper dan gas.
- Zorg voor je apparaten
Een energiezuinig apparaat kan je veel geld besparen. Ze zijn vaak iets duurder in de aankoop, maar besparen je juist geld op de energierekening. Daarnaast is het natuurlijk beter voor het milieu als je minder energie verbruikt in plaats van meer. Probeer hier op te letten wanneer je een nieuw apparaat koopt.
Je hoeft dus niet meteen op je fiets te springen om je apparaten te vervangen. Wacht totdat een apparaat aan vervanging toe is. Wellicht dat je het apparaat nog kan repareren. Dit is altijd beter dan vervangen. Het productieproces en het transport van het nieuwe apparaat is namelijk niet erg milieuvriendelijk.
Ga bij het kopen van nieuwe apparaten niet voor groot, groter, grootst, maar kies het apparaat wat bij jou past. Een grote koelkast kost meer energie op te koelen, terwijl je de extra ruimte misschien helemaal niet nodig hebt. Hetzelfde geldt voor een grote wasmachine of oven.
- Kook energiezuinig
Er zijn veel manieren om energiezuiniger te koken. Deze manieren kosten geen extra moeite of tijd, maar alleen een andere mindset. Voorverwarmen is bijvoorbeeld een term uit de prehistorie. Er gaat dan veel warmte verloren, terwijl moderne ovens erg snel opwarmen. Probeer de oven juist optimaal te gebruiken.
Probeer ook vaker deksels op de pannen te gebruiken. Dan kookt of gaart de inhoud veel sneller en beter en kan het vuur omlaag.
Gebruik ook de pit en de pan die past bij je gerecht. Je kunt een eitje beter koken in een klein pannetje op een klein vuur/kookplaatje. Dan kookt het namelijk sneller en heb je minder water nodig.
Je kunt ook snelkookpannen gebruiken om energie te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan een rijstkoker. Dan heb je perfecte rijst zonder omkijken, terwijl je relatief weinig energie verbruikt.
Wanneer je water nodig hebt om bijvoorbeeld rijst, pasta of aardappels te koken, kun je het water opwarmen in de waterkoker. Dit gaat veel sneller en efficiënter dan op het fornuis.
- Kook lekker zelf
Probeer het eten van voorbereid voedsel te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan magnetronmaaltijden, zakjes, pakjes en bevroren voedsel.
Er is veel energie gebruikt om voedsel goed te houden of te bevriezen, terwijl vers vaak veel lekkerder is. Dan weet je bovendien precies wat je eet en wat erin zit. Dan kun je kiezen voor maaltijden zonder E-nummer, conserveringsmiddelen, kleurstoffen en andere chemische stoffen. Ook kun je dan gemakkelijk kiezen voor producten die in Nederland zijn verbouwd en geproduceerd.
Je kunt zelfs een stap verder gaan door zelf verbouwde producten te eten. De voedselresten (schillen, pitten, koffiedik, enzovoort) van het koken kun je vervolgens op je eigen composthoop gooien of aan je eigen dieren geven.
- Koop lokaal
Appels uit Chili, boontjes uit Kenia, Avocado’s uit Costa Rica, kiwi’s uit Nieuw-Zeeland. We leven in een geglobaliseerde wereld. Steeds meer producten in de supermarkt worden ver van Nederland geproduceerd. Het product heeft een lange afstand afgelegd om bij jou op je bord te komen. Deze reis is zeer vervuilend voor het milieu, want deze wordt vaak met het vliegtuig, vrachtwagen en containerschip afgelegd.
Bovendien zijn er in Nederland en Europa regels wat betreft het gebruik van schadelijke pesticiden. In landen buiten Europa zijn deze regels vaak een stuk zwakker, waardoor jouw boontjes zeer schadelijke stoffen kunnen bevatten. Dit is niet alleen schadelijk voor de gezondheid van jezelf en je gezin, maar ook voor het milieu in het land waar de boontjes zijn geproduceerd.
Probeer dus producten te kopen die in Nederland en omgeving zijn geproduceerd. Probeer je bovendien te richten op seizoensgroente. De producten van lokale producten is een stuk minder schadelijk voor het milieu.
- Koop in bulk.
Probeer in bulkverpakkingen te verkopen, maar zorg ervoor dat je alles gebruikt wat je koopt. Door producten die lang houdbaar zijn in bulk te kopen, weet je zeker dat je ze zult gebruiken.
Producten in bulk hebben vaak minder verpakkingen nodig, waardoor het minder schadelijk is voor het milieu. Vaak betekent dit ook een besparing in je uitgaven.
Je kunt ook in bulk koken. Dan zal je relatief per maaltijd minder energie gebruiken. Het eten kan je bewaren in bakjes in de koelkast en diepvries. Lekker makkelijk en efficiënt. Dit bereid voedsel zal dan minder snel bederven.
- Verspil niet
In de keuken wordt ontzettend veel verspild. Probeer dit te verminderen. Koop hetgeen wat je gaat gebruiken. Probeer ook minder producten te kopen die snel kunnen bederven. Wanneer iets dreigt te bederven, kun je er soep of een sapje van maken.
Dit geldt ook voor plastic. Koop producten die niet in een onnodige verpakking zitten en neem je eigen tassen mee bij het boodschappen doen.
Wanneer je te veel hebt gekookt, is dit helemaal niet erg. Bewaar het dan in bakjes en glazen potten.
Het afval wat je wel produceert, kun je op je composthoop leggen. Of misschien is er een dier in de buurt wat het eet. Varkens, koeien en paarden eten graag restjes van het koken. Het afval wat wel overblijft, kun je recyclen. Zo verminder je letterlijk jouw ecologische voetafdruk.
- Gebruik natuurlijk schoonmaakmiddelen
Schoonmaakmiddelen zitten barstensvol chemische middelen die helemaal niet goed zijn voor het milieu of de gezondheid van jezelf en je gezin. Dit is eigenlijk raar, want je kunt heel makkelijk zelf je schoonmaakmiddelen gebruiken. Gebruik hierbij bijvoorbeeld bicarbonaat of schoonmaakazijn. Deze natuurlijke producten werken net zo goed, maar zijn niet schadelijk voor het milieu.
- Recycle ook spullen
Wil je graag een nieuwe keuken, nieuwe meubels of nieuwe apparaten? Probeer dan eerst een tweedehands product te vinden. Deze blijven vaak veel steviger te zijn dan nieuwe producten. Bovendien geef je een oud product een nieuw leven. Super goed voor het milieu.
Veel succes, veel plezier en … eet smakelijk!